Κατά καιρούς έχω κατασκευάσει αρκετά πράγματα καταδυτικού εξοπλισμού.
Θήκη φωτογραφική μηχανής, υποβρ. θήκη για φλας, υποβρύχιο φακό, φωτισμό για μηχανή λήψεως supper 8mm (προ βίντεο εποχή ) και πολλά άλλα.
Αυτή την φορά σκέφτηκα να πάω λίγο ποιο πέρα, να κατασκευάσω ένα ρυθμιστή (σωστά διαβάσατε) ένα πρώτο στάδιο, όπως εγώ το φαντάζομαι με κάποιες καινοτομίες οι οποίες θα φανούν στην πράξη μετά την κατασκευή και τις απαραίτητες δοκιμές.
Η πρώτη ιδέα
Η πρώτη ιδέα είναι πολύ παλιά, αλλά ποτέ δεν είχα τον χρόνο και τα απαραίτητα μηχανήματα να την υλοποιήσω. Έτσι για πολύ καιρό έμεινε στην σκέψη μου σαν επιθυμία περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή να την πραγματοποιήσω.
Πριν λίγο ξεκίνησα να σχεδιάζω σε ένα πρόχειρο χαρτί και να αποτυπώνω ότι μου ερχόταν στο μυαλό εκείνη την στιγμή.
Θήκη φωτογραφική μηχανής, υποβρ. θήκη για φλας, υποβρύχιο φακό, φωτισμό για μηχανή λήψεως supper 8mm (προ βίντεο εποχή ) και πολλά άλλα.
Αυτή την φορά σκέφτηκα να πάω λίγο ποιο πέρα, να κατασκευάσω ένα ρυθμιστή (σωστά διαβάσατε) ένα πρώτο στάδιο, όπως εγώ το φαντάζομαι με κάποιες καινοτομίες οι οποίες θα φανούν στην πράξη μετά την κατασκευή και τις απαραίτητες δοκιμές.
Η πρώτη ιδέα
Η πρώτη ιδέα είναι πολύ παλιά, αλλά ποτέ δεν είχα τον χρόνο και τα απαραίτητα μηχανήματα να την υλοποιήσω. Έτσι για πολύ καιρό έμεινε στην σκέψη μου σαν επιθυμία περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή να την πραγματοποιήσω.
Πριν λίγο ξεκίνησα να σχεδιάζω σε ένα πρόχειρο χαρτί και να αποτυπώνω ότι μου ερχόταν στο μυαλό εκείνη την στιγμή.
Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για μια τέτοια κατασκευή, χρειάζονται υπολογισμοί, επιλογή υλικού, κατασκευαστικά σχέδια, δηλαδή μια ολοκληρωμένη μελάτη.
Όσο προχωρούσα στον σχεδιασμό τόσο μεγάλωνε και επιθυμία να φέρω τον ρυθμιστή στο στάδιο της κατασκευής. Οι απαιτήσεις μου είναι πολύ μεγάλες, θέλω να ανταποκρίνεται στις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές EN250, αυτό με έκανε να σχεδιάζω και να υπολογίζω ένα-ένα τα εξαρτήματα με κάθε λεπτομέρεια.
Γενικό σχέδιο του πρώτου σταδίου.
Όσο προχωρούσα στον σχεδιασμό τόσο μεγάλωνε και επιθυμία να φέρω τον ρυθμιστή στο στάδιο της κατασκευής. Οι απαιτήσεις μου είναι πολύ μεγάλες, θέλω να ανταποκρίνεται στις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές EN250, αυτό με έκανε να σχεδιάζω και να υπολογίζω ένα-ένα τα εξαρτήματα με κάθε λεπτομέρεια.
Γενικό σχέδιο του πρώτου σταδίου.
Ολοκλήρωσα όλα τα κατασκευαστικά σχέδια και έπρεπε να συνεργαστώ με κάποιο μηχανουργείο που να διαθέτει τα απαραίτητα μηχανήματα, αλλά και τον κατάλληλο μηχανουργό ο οποίος μπορεί να κατασκευάσει τα εξαρτήματα με μεγάλη ακρίβεια, ταυτόχρονα να καταλαβαίνει την λειτουργία των εξαρτημάτων που θα κατασκευάσει.
Το πρώτο όνομα που μου ήρθε στο μυαλό ήταν ο φίλος και συνδύτης μου Κώστας Μυλωνάκης.
Μετά από μια σύντομη συζήτηση το "δίδυμο" έδεσε, πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε στην κατασκευή, το μόνο εμπόδιο ήταν να βρεθεί ο χρόνος για να ξεκινήσουμε.
Μετά από μια σύντομη συζήτηση το "δίδυμο" έδεσε, πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε στην κατασκευή, το μόνο εμπόδιο ήταν να βρεθεί ο χρόνος για να ξεκινήσουμε.
Αφού μελετήσαμε τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες ήρθε η μεγάλη στιγμή. Ξεκινήσαμε την κατασκευή η οποία διήρκεσε με τις απαραίτητες δοκιμές σχεδόν 6 ημέρες. Ένα - ένα τα εξαρτήματα έπαιρναν την μορφή του σχεδίου, μερικά από αυτά δεν ήταν εύκολα, έπρεπε να κατασκευαστούν με πολύ μεγάλη ακρίβεια και με λεπτομέρειες που είχε αποτυπώθεί στα σχέδια. Με σωστό προγραμματισμό, καλό συντονισμό, με ακριβείς μετρήσεις και τις απαραίτητες δοκιμές φτάσαμε στο τελικό αποτέλεσμα.
Η υλοποιήση
Η υλοποιήση
Ο ρυθμιστής είναι έτοιμος για την πρώτη δοκιμή σε πραγματικές συνθήκες πίεσης.
Επιλέξαμε πρώτα να δοκιμαστεί σε πίεση φιάλης 100 bar. Το αποτέλεσμα απίστευτο, δεν περιγράφεται, δεν χρειαζόταν καμία επέμβαση, πήραμε τις πρώτες αναπνοές από τον νέο μας μοναδικό ΡΥΘΜΙΣΤΗ αναπνοής.
Την επόμενη ήμερα, Σάββατο 28.03.2009 πραγματοποιήσαμε την βουτιά στο Βγέθι Αττικής.
Είχαμε εξοπλιστεί και οι δυο μας με διπλές φιάλες και δυο ρυθμιστές ο καθένας για παν ενδεχόμενο αλλά ήμασταν σίγουροι από την αρχή πως δεν θα υπήρχε απολύτως κανένα πρόβλημα.
Ο ρυθμιστής ξεπέρασε κάθε προσδοκία.
Βάθος: 37m, διάρκεια 47min.
Χρησημοποιήσα τον ρυθμιστή σε όλη τη διάρκεια της βουτιάς.
Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό, δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από τους ρυθμιστές του εμπορίου.
Κόστος υλικών: 45 € + (15-20 € για επιχρωμίωση αργότερα).
Eργασία: 4 πρωινά + δοκιμές.
Ο σχεδιασμός είναι μοναδικός με αρκετούς υπολογισμούς και κάποιες "καινοτομίες". Το μόνο που χρειάστηκε να διόρθωσουμε ήταν η χαμηλή πίεση την οποία συνειδητά την είχα υπολογίσα να είναι λίγο μεγαλύτερη από 10bar για να την διορθώσουμε στην συνέχεια μετά την πρώτη δοκιμή και να την φέρουμε ακριβώς στα 9,5-10 bar. Η φιλοσοφία της λειτουργίας είναι όμοια με αυτή των άλλων ρυθμιστών που λειτουργούν με πιστόνι.
Τεχνικά χαρακτηριστικά:
• 1ο στάδιο πιστονιού
• Πίεση λειτουργίας 9,5 bar
• Πτώση πίεσης σε ελεύθερη ροή (free flow) 2ou σταδίου 1,0 bar
• 3 εξόδους χαμηλής πίεσης
• 1 έξοδο υψηλής πίεσης
• DIN
Καινοτομίες:
• Πολύ μικρός χρόνος αντίδρασης στην λειτουργία του εμβόλου.
• Ομοιόμορφη παροχή στα -5m, στα -10m……., στα -35m.
• κ.λ.π. .......
Options:
• Υπάρχει πρόβλεψη για επιπλέον 2 εξόδους χαμηλής πίεσης.
• Υπάρχει πρόβλεψη για μία επιπλέον έξοδο υψηλής πίεσης.
Έχω προγραμματίσει μια σειρά δοκιμών με συστηματική καταγραφή και αξιολόγιση των αποτελεσμάτων.
Η αρχή λειτουργίας:
Η αρχή λειτουργίας ενός πρώτου σταδίου στηρίζεται στην φυσική και έχει να κάνει με εξισορροπημένες πιέσεις (δυνάμεις). Η μέγιστη δύναμη που ασκείται στο πρώτο στάδιο είναι σε όλους τους ρυθμιστές πιστονιού που γνωρίζουμε περίπου 60 kg και δρα στην μεγάλη επιφάνεια του εμβόλου. Στον “δικό μας” ρυθμιστή είναι 58,8 kg ακριβώς, μικρή (αστεία) δύναμη για τα υλικά που χρησιμοποιούμε.
Οι ρυθμιστές δεν έχουν εξαρτήματα τα οποία μπορούν να φθαρούν, εκτός από τις επιφάνειες των O-Ring οι οποίες είναι οι μοναδικές επιφάνειες επαφής (τριβής στην τεχνική γλώσσα) και η διαδρομή που κάνουν είναι 2 – 2,5 mm, στον “δικό μας” ρυθμιστή είναι ακριβώς 1,8 mm.
Επιλογή υλικού:
Το ποιό κατάλληλο υλικό είναι ο μπρούτζος και με μπρούτζο είναι κατασκευασμένοι η πλειοψηφία των ακριβών ρυθμιστών (κόστος υλικού περίπου 10 €), υπάρχουν βέβαια και ρυθμιστές τιτανίου, απλά τον πληρώνουμε ποιο ακριβά χωρίς κανένα εμφανή λόγο εκτός από την ωραία εμφάνιση που προσφέρουν. Ο “δικό μας” ρυθμιστής είναι κατασκευασμένος από ένα κράμα μπρούτζου με μικρή περιεκτικότητα αλουμίνιου, πιστοποιημένο υλικό Γερμανικής προέλευσης.
Έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
• Άριστη συμπεριφορά κατεργασίας.
• Μεγαλύτερη αντοχή.
• Αποκλείεται η αστοχία υλικού (διεθνή εγγύηση του κατασκευαστή).
• Διεθνές αναγνωρισμένο πιστοποιητικό (Certificate).
Ας προσπαθήσουμε να δούμε μια πραγματικότητα, όλοι μα όλοι οι ρυθμιστές πιστονιού λειτουργούν με την αρχή της φυσικής, από τότε που πρώτοκατασκευάστηκαν δεν έχει αλλάξει τίποτε στην αρχή λειτουργίας τους.
Συμπέρασμα λοιπόν είναι, ότι οι όποιες αλλαγές γίνονται είναι ελάχιστες και μη μετρήσιμες για τον απλό αυτοδύτη (καταναλωτή).
Το πραγματικό κριτήριο είναι να ανταποκρίνονται στις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές EN 250 ή ακόμα καλύτερα να ανταποκρίνονται στις λίγο πιο αυστηρές αμερικάνικες προδιαγραφές, (US Navy-Norm).
Για να μην σας κουράζω περισσότερο εμπιστεύομαι τον παλιό μου ρυθμιστή (είναι 30 χρόνων) Scubapro Mark V, η λειτουργία του είναι ακριβώς ίδια με το τελευταίο μοντέλο της Scubapro ΜΚ25.
Εξ ίσου εμπιστεύομαι τον “δικό μου” ρυθμιστή, ο οποίος όπως θα διαβάσετε πιο κάτω, δεν υστερεί σε τίποτε από τα ακριβά μοντέλα του εμπορίου και καλύπτει πλήρως τις προδιαγραφές ΕΝ 250.
Eργασία: 4 πρωινά + δοκιμές.
Ο σχεδιασμός είναι μοναδικός με αρκετούς υπολογισμούς και κάποιες "καινοτομίες". Το μόνο που χρειάστηκε να διόρθωσουμε ήταν η χαμηλή πίεση την οποία συνειδητά την είχα υπολογίσα να είναι λίγο μεγαλύτερη από 10bar για να την διορθώσουμε στην συνέχεια μετά την πρώτη δοκιμή και να την φέρουμε ακριβώς στα 9,5-10 bar. Η φιλοσοφία της λειτουργίας είναι όμοια με αυτή των άλλων ρυθμιστών που λειτουργούν με πιστόνι.
Τεχνικά χαρακτηριστικά:
• 1ο στάδιο πιστονιού
• Πίεση λειτουργίας 9,5 bar
• Πτώση πίεσης σε ελεύθερη ροή (free flow) 2ou σταδίου 1,0 bar
• 3 εξόδους χαμηλής πίεσης
• 1 έξοδο υψηλής πίεσης
• DIN
Καινοτομίες:
• Πολύ μικρός χρόνος αντίδρασης στην λειτουργία του εμβόλου.
• Ομοιόμορφη παροχή στα -5m, στα -10m……., στα -35m.
• κ.λ.π. .......
Options:
• Υπάρχει πρόβλεψη για επιπλέον 2 εξόδους χαμηλής πίεσης.
• Υπάρχει πρόβλεψη για μία επιπλέον έξοδο υψηλής πίεσης.
Έχω προγραμματίσει μια σειρά δοκιμών με συστηματική καταγραφή και αξιολόγιση των αποτελεσμάτων.
Η αρχή λειτουργίας:
Η αρχή λειτουργίας ενός πρώτου σταδίου στηρίζεται στην φυσική και έχει να κάνει με εξισορροπημένες πιέσεις (δυνάμεις). Η μέγιστη δύναμη που ασκείται στο πρώτο στάδιο είναι σε όλους τους ρυθμιστές πιστονιού που γνωρίζουμε περίπου 60 kg και δρα στην μεγάλη επιφάνεια του εμβόλου. Στον “δικό μας” ρυθμιστή είναι 58,8 kg ακριβώς, μικρή (αστεία) δύναμη για τα υλικά που χρησιμοποιούμε.
Οι ρυθμιστές δεν έχουν εξαρτήματα τα οποία μπορούν να φθαρούν, εκτός από τις επιφάνειες των O-Ring οι οποίες είναι οι μοναδικές επιφάνειες επαφής (τριβής στην τεχνική γλώσσα) και η διαδρομή που κάνουν είναι 2 – 2,5 mm, στον “δικό μας” ρυθμιστή είναι ακριβώς 1,8 mm.
Επιλογή υλικού:
Το ποιό κατάλληλο υλικό είναι ο μπρούτζος και με μπρούτζο είναι κατασκευασμένοι η πλειοψηφία των ακριβών ρυθμιστών (κόστος υλικού περίπου 10 €), υπάρχουν βέβαια και ρυθμιστές τιτανίου, απλά τον πληρώνουμε ποιο ακριβά χωρίς κανένα εμφανή λόγο εκτός από την ωραία εμφάνιση που προσφέρουν. Ο “δικό μας” ρυθμιστής είναι κατασκευασμένος από ένα κράμα μπρούτζου με μικρή περιεκτικότητα αλουμίνιου, πιστοποιημένο υλικό Γερμανικής προέλευσης.
Έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
• Άριστη συμπεριφορά κατεργασίας.
• Μεγαλύτερη αντοχή.
• Αποκλείεται η αστοχία υλικού (διεθνή εγγύηση του κατασκευαστή).
• Διεθνές αναγνωρισμένο πιστοποιητικό (Certificate).
Ας προσπαθήσουμε να δούμε μια πραγματικότητα, όλοι μα όλοι οι ρυθμιστές πιστονιού λειτουργούν με την αρχή της φυσικής, από τότε που πρώτοκατασκευάστηκαν δεν έχει αλλάξει τίποτε στην αρχή λειτουργίας τους.
Συμπέρασμα λοιπόν είναι, ότι οι όποιες αλλαγές γίνονται είναι ελάχιστες και μη μετρήσιμες για τον απλό αυτοδύτη (καταναλωτή).
Το πραγματικό κριτήριο είναι να ανταποκρίνονται στις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές EN 250 ή ακόμα καλύτερα να ανταποκρίνονται στις λίγο πιο αυστηρές αμερικάνικες προδιαγραφές, (US Navy-Norm).
Για να μην σας κουράζω περισσότερο εμπιστεύομαι τον παλιό μου ρυθμιστή (είναι 30 χρόνων) Scubapro Mark V, η λειτουργία του είναι ακριβώς ίδια με το τελευταίο μοντέλο της Scubapro ΜΚ25.
Εξ ίσου εμπιστεύομαι τον “δικό μου” ρυθμιστή, ο οποίος όπως θα διαβάσετε πιο κάτω, δεν υστερεί σε τίποτε από τα ακριβά μοντέλα του εμπορίου και καλύπτει πλήρως τις προδιαγραφές ΕΝ 250.
Οι δοκιμές συνεχίζονται και τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά.
Στις 05.04.2009 πραγματοποίησα άλλη μία βουτιά στο Βγέθι Αττικής με τον νέο μας ρυθμιστή. Τον χρησιμοποίησα σε όλη την διάρκεια της βουτιάς όπως και στην προηγούμενη φορά.
Ο ρυθμιστής λειτούργησε άψογα.
Βάθος: 35,5m,
Διάρκεια: 43min.,
Στις 05.04.2009 πραγματοποίησα άλλη μία βουτιά στο Βγέθι Αττικής με τον νέο μας ρυθμιστή. Τον χρησιμοποίησα σε όλη την διάρκεια της βουτιάς όπως και στην προηγούμενη φορά.
Ο ρυθμιστής λειτούργησε άψογα.
Βάθος: 35,5m,
Διάρκεια: 43min.,
Μετά από μερικά χρόνια επισκέφτηκα ξανά την έκθεση "BOOT" στο Düsseldorf.
Εκτός των άλλων μου δόθηκε η ευκαιρία να επιβεβαιώσω την λειτουργία του 1ου σταδίου το οποίον σχεδίασα και κατασκεύασα πριν από καιρό με μαζί με τον Κώστα Μυλωνάκη.
Ο έλεγχος ήταν σχολαστικός προκαλώντας τον θαυμασμό σε όσους ήταν παρόντες στην διαδικασία.
Διαδικασία ελέγχου:
• οπτικός έλεγχος όλων των εξαρτημάτων
• χειροκίνητα με επιλεκτικές μετρήσεις
• αυτόματος έλεγχος με ηλεκτρονική καταγραφή όλων των μετρήσεων
• αυτόματη λειτουργία σε μέγιστη απόδοση (δυναμική αναπνοή 62,5 l/min, 30 αναπνοές / min)
• συνεχή λειτουργία σε Μεγίστη απόδοση, επί 10min.
Το 2ο στάδιο ήταν μια τυχαία επιλογή (Beuchat VR 200) μόνο για την δοκιμή.
Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά, όλα μέσα στις προδιαγραφές χωρίς να υστερεί σε τίποτε από γνωστούς καλούς ρυθμιστές που υπάρχουν στο εμπόριο.
Η μόνη παρατήρηση, η οποία μου ήταν ήδη γνωστή, ήταν ότι το ERTALON που χρησιμοποιήσαμε στην έδρα του πιστονιού για την απομόνωση της υψηλής πίεσης είναι μαλακό με αποτέλεσμα να “πατηθεί”, καθυστερώντας έτσι για κλάσματα του δευτερολέπτου την πλήρη απομόνωση της υψηλής πίεσης (πίεση της φιάλης) με επακόλουθο να ανεβαίνει η στατική μέση πίεση στα 10,2 bar αντί τη μέγιστη πίεση 10,0 bar για την οποία είναι σχεδιασμένος ο ρυθμιστής.
Πολύ εύκολα θα αντικατασταθεί η έδρα του πιστονιού από σκληρό ERTALON και ο ρυθμιστής μας είναι έτοιμος για την τελική πιστοποίηση (Bauartzulassung) βάσει των Ευρωπαικών προδιαγραφών EΝ 250.
Οπτικός έλεγχος και προετοιμασία των δοκιμών.
Οι πρώτες μετρήσειςείναι εντυπωσιακές.
Τα πρωτόκολλα των μετρήσεων.
Τα χαμόγελα επιβεβαιώνουν την επιτυχία και την χαρά της δημιουργίας.
Το γεγονός μας δίνει ιδιαίτερη χαρά και επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο την προσπάθεια και την αγάπη μας για την κατάδυση. Με την πρώτη ευκαιρία θα συνεχίσουμε την κατασκευή του επόμενου μοντέλου το οποίο είναι ήδη σχεδιασμένο στα χαρτιά μένει μόνο η δουλειά του μηχανουργείου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον φίλο και συνδύτη μου Κώστα Μυλωνάκη, χωρίς την δική του συμμετοχή η κατασκευή του ρυθμιστού θα ήταν ακόμα όνειρο.......
Δημοσίευση από το περιοδικό Greek Diver (Αυγουστος-Σεπτεμβριος 2011)
Το Video της κατασκευής http://www.vimeo.com/3921852
Χρήστος Ευθυμίου
