Πίνακες αποσυμπίεσης VDST (Verband Deutsche Sport Taucher)

Στους πίνακες θα συναντήσετε μερικές άγνωστες λέξεις όπως:

Austauchtabelle                                           = Πίνακας αποσυμπίεσης

Aufstieg mit 10 m/min                                 = Ανάδυση (ταχ. ανόδου) 10 m/min

Tiefe (m)                                                        = Βάθος (m)

Nullzeit min (')                                               = Χρόνος  "0" min (')

Erst planen - dann Tauchen                       = Πρώτα προγραμματίζουμε μετά καταδυόμαστε

Grundzeit (min)                                             = Χρόνος βυθού (min)

Dekopause (min)                                         = Στάση αποσυμπίεσης (min)

Wiederholungsgruppe                                = Επαναληπτικό γκρουπ

Oberflächenpause (h : min)                       = Διάλειμμα επιφανείας (h : min)

Zeitzuschläge  (min)                                    = Πρόσθετος χρόνος (min)

Tiefe der Wiederholungstauchgangs (m)  = Βάθος επαναληπτικής βουτιάς (m)

Zeitzuschlag zur Grundzeit (min)                = Πρόσθετος χρόνος βυθού                    

 

Σύστημα παροχής οξυγόνου

Μετά από τον απαραίτητο έλεγχο που έκανα στο σύστημα παροχής οξυγόνου  σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας με μια μικρή περιγραφή της λειτουργίας και τον σκοπό που έχει η χρήση αυτού του συστήματος. 

Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουν ότι μετά από ένα καταδυτικό ατύχημα –νόσο των δυτών, η πρώτη φροντίδα είναι η άμεση παροχή  100% οξυγόνου έως ότου ο δύτης μεταφερθεί σε θάλαμο αποσυμπίεσης. Εκείνο που ίσως πολύ δύτες δεν γνωρίζουν είναι ότι η μέγιστη δυνατή βοήθεια επιτυγχάνετε αποκλειστικά με παροχή καθαρού 100% Ο2 και με το σωστό σύστημα παροχής. Βέβαια αυτή την ενέργεια την θεωρούμε σαν πρώτη βοήθεια και δεν αντικαθιστά την θεραπεία στον θάλαμο αποσυμπίεσης. Με την παροχή οξυγόνου στον ασθενή δεν πρέπει να παραλείψουμε και την παροχή υγρών ( νερό ). Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι μια άλλη αναλογία εκτός 100% Ο2 δεν έχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με βοηθήματα έκτακτης ανάγκης ( FIRST AIT KITS ) τα οποία υπάρχουν στην αγορά.
   
Από τα ποιο γνωστά συστήματα που υπάρχουν λειτουργούν όλα περίπου με τον ίδιο τρόπο. Τα ποιο αξιόπιστα που υπάρχουν είναι αυτό της DAN ( Divers Alert Network ), της εταιρίας Wennoll – System, Teutotechnik το οποίο είναι όμοια κατασκευή με το σύστημα της εταιρίας Dräger η οποία κατασκευαστικά συμμετέχει  και στο σύστημα της DAN. Η εταιρία Dräger κατασκευάζει επίσης ένα ακόμα  σύστημα το ονομαζόμενο Demand – system “Akutkofers 2000” και λειτουργεί όπως ένας ρυθμιστής το οποίον συνδέουμε στην φιάλη οξυγόνου και αναπνέουμε κανονικά. Το μειονέκτημα αυτού του   συστήματος είναι ότι ενώ αναπνέουμε 100% οξυγόνο, κατά την εκπνοή εκπνέουμε σχεδόν το 95 % Ο2 στην ατμόσφαιρα περιορίζοντας έτσι δραστικά τον χρόνο παροχής.

Έχω στην κατοχή μου το First Ait Kit της γερμανικής εταιρίας “Wenoll – System” το οποίο θα προσπαθήσω να περιγράψω στην συνέχεια. Το Wennoll – System  όπως μπορείτε να δείτε στο παρακάτω φώτο και σκίτσο.

Αποτελείται από:

• Από την φιάλη οξυγόνου 2 λίτρων με τον ρυθμιστή ακριβείας όπου μπορούμε να ρυθμίσουμε την ροή του οξυγόνου με πολύ μεγάλη ακρίβεια 0,5 – 2 l /min.

• CO2 - Absorber ( φίλτρο ) το οποίο δεσμεύει το εκπνεόμενο CO2 και δίνει την δυνατότητα ανακύκλωσης του οξυγόνου.

• Από την μάσκα η οποία στεγανοποιεί μύτη και στόμα μαζί και επιτρέπει αναπνοή 100% οξυγόνο μόνο από το σύστημα.

• Από το Reservoirbeutel ( εφεδρική φούσκα ) με τα σωληνάκια σύνδεσης και την ρυθμιζόμενη βαλβίδα ασφαλείας 0-40 mbar η οποία επιτρέπει την έξοδο του αζώτου που σταδιακά αποδεσμεύετε από τους πνεύμονες.

Όλο αυτό φαντάζει πολύπλοκο αλλά η κατασκευή του είναι τέτοια που συναρμολογείται πολύ γρήγορα χωρίς εργαλεία αποκλείοντας κάθε λάθος σύνδεσης. Το σύστημα μπορεί να τροφοδοτήσει έναν δύτη μέχρι 8 ώρες αφού όπως προανέφερα λειτουργεί σαν κλειστό κύκλωμα φιλτράροντας το CO2.

Μετά από ένα καταδυτικό ατύχημα νόσου, αναπνέοντας Ο2 πετυχαίνουμε την σμίκρυνση των φυσαλίδων του αζώτου που έχουν δημιουργηθεί, εξασφαλίζοντας έτσι έστω και στοιχειωδώς την παροχή οξυγόνου στα τριχοειδή αγγεία των ιστών τα οποία συνήθως είναι φραγμένα από τις φυσαλίδες. Ταυτόχρονα επιταχύνουμε την αποδέσμευση του αζώτου από τους ιστούς του σώματος μέσω των πνευμόνων χωρίς να επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με νέα ποσότητα αζώτου.

Αυτό επιτυγχάνετε διότι δημιουργούμε μεγαλύτερη διαφορά μερικής πίεσης μεταξύ του οξυγόνου και του αζώτου και έτσι διευκολύνεται η ανταλλαγή των αερίων ( Difusion ) στις κυψελίδες των πνευμόνων. Με άλλα λόγια στο εσωτερικό των κυψελίδων υπάρχει 100% O2 με αυξημένη μερική πίεση και στην εξωτερική μεριά των κυψελίδων η χαμηλή μερική πίεση του αζώτου και έτσι επιταχύνετε η ανταλλαγή των αερίων από την μικρότερη προς την μεγαλύτερη πίεση και το αντίθετο, αποδεσμεύοντας το άζωτο προς την εκπνοή και προωθηθεί το οξυγόνο προς το κυκλοφορικό σύστημα και κατ' επέκταση στους ιστούς.  Επίσης έχουμε μεγαλύτερη φυσική δέσμευση οξυγόνου το οποίον έχει μεγάλη σημασία καθώς δημιουργεί την μεγαλύτερη διαφορά πίεσης στις κυψελίδες  όπως ανάφερα ποιο πάνω. Στις περιοχές όπου υπάρχουν φυσαλίδες δημιουργούνται ταυτόχρονα δυο αντίθετες ανταλλαγές ( Difusion ) αερίων, δηλαδή μια ανταλλαγή για το οξυγόνο από έξω προς το εσωτερικό της φυσαλίδας και αντίθετα για το άζωτο από το εσωτερικό της φυσαλίδας προς τα έξω. Όλη αυτή η διαδικασία έχει σαν αποτέλεσμα την σμίκρυνση ή ακόμα και την εξαφάνιση πολλών φυσαλίδων. Για αυτό λοιπόν τον λόγο επιβάλλετε η χρήση 100% οξυγόνου και όχι άλλο μείγμα π.χ. 50% ή λιγότερο. Η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να αντικαταστήσει την θεραπεία σε θάλαμο αποσυμπίεσης αλλά βοηθάει σε μεγάλο βαθμό την μεταφορά του ασθενούς στον πλησιέστερο θάλαμο αποσυμπίεσης κρατώντας χαμηλό το μέγεθος του ατυχήματος.

Θέλω να επισημάνω ότι η περιγραφή μου είναι απλή και σαν  σκοπό έχει με την βοήθεια των σκίτσων την καλύτερη  κατανόηση αφενός μεν την σωστή χρήση του συστήματος και αφετέρου δε την διαδικασία σμίκρυνσης ή ακόμα και την εξαφάνιση πολλών φυσαλίδων καθώς και την  ανταλλαγή των αερίων στις κυψελίδες.

Όπως βλέπετε και στο επόμενο πλάνο ξεκινάμε την θεραπεία με παροχή οξυγόνου 1,5 lit./h για διάστημα μιας ώρας και μετά μειώνουμε την παροχή στα 0,8 lit./h. Αυτό μπορούμε να το συνεχίσουμε έως ότου ο ασθενής καταλήξει σε θάλαμο αποσυμπίεσης και την θεραπεία την αναλάβουν πλέον οι ειδικοί.

Χρήστος Ευθυμίου

Dr. Max Hahn - Ο μεγάλος της κατάδυσης.

Ένας από τους ανθρώπους της καταδυτικής οικογένειας που δεν πρέπει να ξεχάσουμε είναι ο Dr. Max Hahn. Το έργο που άφησε πίσω του για εμάς είναι ανεκτίμητης αξίας, πραγματικά ένας θησαυρός γνώσεων που θα πρέπει να περάσουν ίσως δεκαετίες έως ότου βρεθεί κάποιος άλλος να συνεχίσει το έργο του.

Η αγάπη του για τις καταδύσεις αλλά και η επιστημονική του κατάρτιση τον έφεραν πολύ νωρίς στην κορυφή της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας χαρίζοντας του παράλληλα την παγκόσμια αναγνώριση.

Ο φυσικό-μαθηματικός Dr. Max Hahn ήταν ο άνθρωπος που με την γνώση του και την σταθερότητα στην επιστημονική αναζήτηση, ανέπτυξε για την ασφάλεια των χιλιάδων αυτοδυτών σε όλο τον κόσμο της δεκαετίας του 60 τους περίφημους αλγόριθμους που έφεραν πραγματικά την επανάσταση στην αυτόνομη κατάδυση.

Η συνεργασία του με τον άλλο μεγάλο των καταδύσεων Albert Bühlmann ήταν καθοριστική στην εξέλιξη των καταδύσεων.
Ο Dr. Max Hahn ενθουσιώδεις κολυμβητής ξεκίνησε από τους πρώτους την αυτόνομη κατάδυση το έτος 1952 / 53 με το ενδιαφέρον του να επικεντρώνεται στην ανάπτυξη του αθλήματος αλλά και στην επιστημονική έρευνα.

Ήταν ο άνθρωπος που συνεχώς είχε να προσφέρει κάτι στην καταδυτική οικογένεια, ήταν ο εμπνευστής απλών πραγμάτων όπως το Logbook και το «Διαβατήριο αυτοδυτών» που πρωτοεφάρμοσε η VDST (Γερμανική Ομοσπονδία αυτοδυτών), πρωτεργάτης και εμπνευστής των προδιαγραφών της σταδιακής εκπαίδευσης που με μικρές βελτιώσεις ισχύουν μέχρι σήμερα, τα γνωστά μας αστεράκια ή όπως αλλιώς τα ονομάζει ο εκάστοτε οργανισμός.

Το 1967 έγινε εκπαιδευτής της Γερμανικής ομοσπονδίας με το αριθμό 003 και από τότε και μετά ήταν σαν εθελοντής ανελλιπώς παρών στην εκπαίδευση του VDST. Συμμετείχε σε πολλές ομάδες εργασίας όπως στην τυποποίηση του καταδυτικού εξοπλισμού, ασφάλεια των καταδύσεων και για πολλά χρόνια εισηγητής στην Normungsausschuss DIN Deutsche Industrie Normen ( Γερμανικός οργανισμός τυποποίησης ).

To 1989 εξελέγη ως επικεφαλείς της Subkommitees της CEM και από το 1991 Convenor του working group 7 TC136 de CEM. Μέχρι τον θάνατο του συμμετείχε ενεργά στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη καταδυτικού εξοπλισμού με σκοπό πάντα την μέγιστη ασφάλεια των δυτών.

Tο 1974 ήταν ένας από τους συγγραφείς του σημαντικού βιβλίου “Tauchen noch sicherer” (Κατάδυση ακόμα ποιο ασφαλέστερη) το οποίο περιλαμβάνει όλο το φάσμα των καταδύσεων. Κατά την γνώμη μου ένα από τα καλύτερα βιβλία του είδους του. H συμμετοχή του στην Γερμανική Εταιρία Φυσικής Επιστήμης DPG, στον τομέα Υπερβαρικής Ιατρικής GTÜM και στην Europeen Undersea- and Hyperbarcmedical Society ( UHMS ) κάνουν σαφές το πόσο συνδεδεμένος ήταν με την Ιατρική, την Φυσική επιστήμη, και την έρευνα στον τομέα των καταδύσεων.

Όλα αυτά τα χρόνια εξελίχτηκε σε παγκόσμιοo Leader σε ότι αφορά τους πίνακες αποσυμπίεσης. Ποιος από εμάς μπορεί να ξεχάσει τους πίνακες "DECO 92" και αργότερα την βελτιωμένη έκδοση "DECO 2000" με τις οποίες έφεραν την ασφάλεια των καταδύσεων στον μέγιστο ευέλπιστο βαθμό. Και το κυριότερο από όλα αυτά, οι έρευνες του χρησιμοποιήθηκαν από όλες της εταιρίες κατασκευής των Dive Computer που σχεδόν όλοι εμείς σήμερα χρησιμοποιούμε για την ασφάλεια μας και για την απόλαυση των καταδύσεων.

Η αγάπη του για τις καταδύσεις δεν σταματάει εδώ, πρωτοπόρος και στην έρευνα των καταδυτικών συσκευών κλειστού κυκλώματος και από τους πρώτους που χρησιμοποίησε την συσκευή "Buddy Inspiration" συμμετείχε ως το τέλος της ζωή του στην έρευνα και την ανάπτυξη καταδυτικών συσκευών κλειστού κυκλώματος. Το 1999 σαν 70 - ντάχρονος πλέον ο Dr. Max Hahn πείρε μέρος στην “Minnehaha Expedition” και με πάνω από 100 καταδύσεις τον οδήγησαν σε καινούριους στόχους. Μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά αυτόν τον άνθρωπο σε διάφορες διαλέξεις του που προσέφερε απλόχερα και αφιλοκερδώς στην καταδυτική οικογένεια με στόχο πάντα την καλύτερη εκπαίδευση και ασφαλέστερες βουτιές.

Η ΕΙΡΩΝΕΙΑ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ ΣΕ ΟΛΟ ΤΗΣ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ. Αυτός ο άνθρωπος άφησε την τελευταία του πνοή σε καταδυτικό ατύχημα στις 11.06.2000 στην Biegge – Talsperre. Τα αίτια του θανάτου του δεν έγιναν γνωστά και ίσως δεν θα μάθουμε ποτέ τι έγινε σε εκείνη την μοιραία κατάδυση στα -40m βρέθηκε νεκρός.

Τέλος θα σας αναφέρω και την τελευταία του επιθυμία που είχε γράψει πολύ πριν από το θλιβερό γεγονός. Μετά τον θάνατο του η επιθυμία του ήταν να αποτεφρωθεί και η ταφή του να γίνει στην αγαπημένη του Κέρκυρα, στην "Freitagsreef" ( Reef της Παρασκευής ) όπως έχει ονομαστεί από τους γερμανούς δύτες και σε βάθος 100m.

Η οικογένεια του εκπλήρωσε την τελευταία του επιθυμία και στις 23.08.2000 παρουσία του τότε Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα και είκοσι στενούς προσκεκλημένους έγινε η ταφή του στο σημείο που είχε επιλέξει ο ίδιος. Από τότε οι Γερμανοί δύτες μετονόμασαν την "Freitagsreef" σε "Dr.- Max-Hahn-Reef". Η καταδυτική οικογένεια έχασε πραγματικά έναν άνθρωπο που είχε αφιερώσει την ζωή του στην κατάδυση για πάνω από 50 χρόνια.

Jacques Yves Cousteau.

Γεννήθηκε στις 11.06.1910 στην Πόλη Saint-Andre-de-Cubzac της Γαλλίας και μεγάλωσε στην Marseille όπου και ανακάλυψε την αγάπη του για την Θάλασσα. Σε ηλικία 23 ετών αποφοίτησε από την ναυτική σχολή και κατετάγη στο Γαλλικό Ναυτικό όπου και παρέμεινε μέχρι το 1950. Εγκατέλειψε το Γαλλικό Ναυτικό με τον βαθμό του Πλοιάρχου. Λόγω ενός σοβαρού αυτοκινητιστικού ατυχήματος το 1936 δεν μπόρεσε να πραγματοποίηση το παιδικό του όνειρο να γίνει Πιλότος. Το 1937 παντρεύτηκε την Simone Melchior και απέκτησαν δυο γιους τον Jean-Michel και τον Philippe.

Την ίδια χρονιά κατασκεύασε την πρώτη θήκη για μηχανές λήψεως της εποχής και δημιούργησε την πρώτη του ταινία. Στη διάρκεια του Β Παγκόσμιου πολέμου έκανε κατασκοπία σε βυθισμένα εχθρικά πλοία που είχαν βυθιστεί στην μεσόγειο κινηματογραφώντας τον εξοπλισμό τους για λογαριασμό του γαλλικού ναυτικού.

Το ανήσυχο πνεύμα του δεν σταμάτησε να εξερευνά και να ανακαλύπτει νέα πράγματα, έτσι μαζί με τον Emile Gagnan ολοκλήρωσαν την κατασκευή του πρώτου ρυθμιστή “Aqualung” που είχε σχεδιάσει o άλλος μεγάλος πατέρας της κατάδυσης ο Hans Haas. Συνέχισε με πάμπολλες κατασκευές όπως τα υποβρύχια Scooter, ερευνητικά υποβρύχια, θήκες για φωτογραφικές μηχανές που μπορούσαν να φωτογραφίσουν σε πολύ μεγάλα βάθη.

Το 1950 παρέλαβε από τον γνωστό Ιρλανδό επιχειρηματία Guinness ένα παλαιό ναρκαλιευτικό σκάφος το οποίον ο Cousteau μετασκεύασε σε ερευνητικό πλοίο που γνωρίζει όλη η ανθρωπότητα το “Calypso”. Με το “Calypso” ταξίδεψε σε όλες τις θάλασσες του πλανήτη στην Ανταρκτική και στον Αμαζόνιο, ερευνώντας και καταγράφοντας την υποβρύχια ζωή προσφέροντας στην ανθρωπότητα γνώση όσο κανείς άλλος. Ο Jacques-Yves Cousteau με τα φανταστικά υποβρύχια ντοκιμαντέρ έγινε το ποιο αναγνωρίσιμο άτομο στον κόσμο. Στα ταξίδια του φιλοξενούσε πάντα διάσημους επιστήμονες δίνοντας την ευκαιρία να τροφοδοτούν την ανθρωπότητα με ανακαλύψεις και στοιχεία που μέχρι τότε πολλά ήταν άγνωστα.

Στενά συνδεδεμένος με το οικολογικό σύστημα εξέδιδε κραυγές αγωνίας για την υπερεκμετάλλευση της φύσης από τον άνθρωπο.

Το 1956 ο Cousteau βραβεύτηκε στις Κάννες με τον χρυσό φοίνικα για την ταινία του “Le Monde du Silence” (Ο κόσμος της Σιωπής).

Το 1965 βραβεύτηκε με Oscar για το καλύτερο ντοκιμαντέρ “Le Monde sans Soleil” (Κόσμος χωρίς ήλιο).

Από το 1957 και μέχρι 1989 ήταν επικεφαλής στο Ωκεανογραφικό Μουσείο του Μονακό.

Το 1974 ο Cousteau μαζί με τους δυο γιους του Jean-Michel και Philippe ίδρυσε στις ΗΠΑ και αργότερα στην Γαλλία το ίδρυμα που φέρει το όνομα του με σκοπό την να στηρίζει παγκοσμίως την προστασία του περιβάλλοντος.

Το 1988 έγινε μέλος της Γαλλικής ακαδημίας με την αναγγελία “O ΑΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΝΑΙ ΑΓΑΘΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ, ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΑ ΔΙΑΦΥΛΑΞΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤIΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΓΕΝΙΕΣ “

Ο μεγάλος Cousteau δεν δίστασε να εναντιωθεί ακόμα και στην πατρίδα του την Γαλλία, όταν η Γαλλία ξεκίνησε τις ατομικές δοκιμές στα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού Muruoa

Το 1960 χάριν στους αγώνες και τις διαμαρτυρίες του, ανάγκασε την Γαλλική Κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφαση που είχε πάρει, να ρίχνει τα ατομικά απόβλητα των εργοστασίων στην Μεσόγειο. Όμως οι δραστηριότητες του Cousteau δεν σταματούν εδώ, έπεισε με τις ομιλίες του στα ηνωμένα Έθνη (UNO) να ανακηρύξουν την ανταρκτική ως προστατευόμενη περιοχή.

Ποιος άραγε μπορεί να ξεχάσει τις 5.000.000 υπογραφές που κατέθεσε το 1992 στο παγκόσμιο συνέδριο του Rio de Janeiro για την προστασία του περιβάλλοντος διεκδικώντας με αυτόν τον τρόπο “Τα δικαιώματα των μελλοντικών γενεών”.

Στις 25.06.1997 o Jacques-Yves Cousteau έφυγε για πάντα σε ηλικία 87 ετών παίρνοντας στην ιστορία αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο που θα εμπνέει τις επόμενες γενιές

“Jacques-Yves Cousteau, το έργο σου, με δίδαξε να αγαπώ και να σέβομαι την θάλασσα”.

Χρήστος Ευθυμίου

Louis Boutan - Ο πρώτος υποβρύχιος φωτογράφος.

Louis Boutan - Ο πρώτος υποβρύχιος φωτογράφος. 

Γεννήθηκε στην πόλη Versailles (Γαλλία) την 06.03.1859 και πέθανε την 06.04.1934 στην πόλη Tighzirt-sur-Mer. Ανήσυχο πνεύμα από μικρός αναζητούσε πάντα την περιπέτεια. Με πολλές δυσκολίες κατάφερε να σπουδάσει βιολογία στο πανεπιστήμιο του Παρισιού. Το 1884 σπούδασε Θαλάσσια βιολογία στην μικρή πόλη Banyuls-sur-Mer, που βρίσκεται στα Γάλλο-Ισπανικά σύνορα.

Εκεί έμαθε να καταδύεται με σκάφανδρο εκείνης της εποχής ανακαλύπτοντας την αγάπη του για βυθό. Το 1886 είχε την ιδέα να απαθανατίσει ότι ανακάλυπτε στον υποβρύχιο κόσμο, στην πραγματικότητα όμως ο Louis Boutan δεν γνώριζε ότι πριν από αυτόν ένας άλλος φωτογράφος, ο Άγγλος William Thomson, ιστορικά αποδεδειγμένα, έβγαλε την πρώτη και μοναδική υποβρύχια φωτογραφία το 1856. Παρ’ όλα αυτά ο Louis Boutan πέρασε στην ιστορία σαν ο πρώτος υποβρύχιος φωτογράφος. Το 1892 κατασκεύασε και μια αναπνευστική συσκευή κλειστού Κυκλώματος.

Με την βοήθεια του αδελφού του κατασκεύασε την πρώτη υποβρύχια θήκη που δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα τετράγωνο κουτί από ορειχάλκινες πλάκες και για την στεγανοποίηση της χρησιμοποίησε καουτσούκ. Η κατασκευή της ήταν σχετικά εύκολη, πρόσθεσε μάλιστα και μια φούσκα που χρησίμευε στην εξισορρόπηση της πίεσης στο εσωτερικό της θήκης ανάλογα με το βάθος που την χρησιμοποιούσε. Είχε επινοήσει και έναν μηχανισμό όπου μπορούσε να αλλάζει στο εσωτερικό της θήκης τους υαλόπλακες (τα “φιλμ” της εποχής) χωρίς να είναι αναγκαίο κάθε φορά να ανοίγει την θήκη.Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετώπιζε ήταν ο φωτισμός και ο μεγάλος χρόνος του διαφράγματος που έπρεπε να παραμείνει ανοιχτό (10 έως 30 λεπτά ανάλογα με το βάθος). Παρ’ όλες τις δυσκολίες κατάφερε να βγάλει τις πρώτες υποβρύχιες φωτογραφίες σε βάθη από 3,5m μέχρι 11m.

Ο Louis Boutan, για να μειώσει τους χρόνους του διαφράγματος συνέχισε τα πειράματα σε μεγαλύτερα βάθη χρησιμοποιώντας υποβρύχιο “φλας”. Ήταν μια γυάλινη κατασκευή σε σχήμα καμπάνας και στο εσωτερικό της καμπάνας περιείχε εγκλωβισμένο οξυγόνο και μαγνήσιο. Το ενεργοποιούσε με την βοήθεια ηλεκτρικής τάσης προκαλώντας την έκρηξη της καμπάνας η οποία εξέπεμπε μια λάμψη που είχε διάρκεια αρκετών δευτερολέπτων, η χρήση της όμως ήταν πολύ επικίνδυνη.

 


Το 1889 έλυσε το πρόβλημα αφού του ανατέθηκε από μια εταιρία να παρουσιάσει υποβρύχιες φωτογραφίες στην παγκόσμια έκθεση όπου θα ξεκινούσε λίγο αργότερα στο Παρίσι.

Η εταιρία κατασκεύασε 2 ηλεκτρικούς λαμπτήρες των 20 W o κάθε ένας μειώνοντας έτσι τον χρόνο του διαφράγματος στα 5 δευτερόλεπτα. Για να τροφοδοτήσει τους 2 λαμπτήρες με ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποίησε 60 μπαταρίες των 25 Amp/h όπου το συνολικό βάρος ήταν 1500 kg. Ο Louis Boutan κατάφερε να βγάλει φωτογραφίες σε βάθος και πέρα των 50 m χρησιμοποιώντας σύστημα ενεργοποίησης της φωτογραφικής μηχανής από την επιφάνεια της θάλασσας ή από μικρότερο βάθος από όπου βρισκόταν η φωτογραφική μηχανή.

Το 1900 έγραψε το πρώτο του εκπαιδευτικό βιβλίο με τίτλο La Photographie sous-marine. Κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο και ήταν το πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε με θέμα την υποβρύχια φωτογραφία.

Το 1914 –1918 μαζί με τον αδελφό του Auguste κατασκεύασε μια καταδυτική συσκευή για λογαριασμό του Γαλλικού Ναυτικού. 

Μια από τις πρώτες υποβρύχιες φωτογραφίες

του Louis Boutan.

Ο υποβρύχιος εξοπλισμός του Louis Boutan.

Σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη της υποβρύχιας φωτογραφίας την χρωστάμε στο πείσμα και στα πειράματα που έκανε ο Louis Boutan πριν 120 χρόνια.


Χρήστος Ευθυμίου

Καταδυτικό ατύχημα και "χαμένος χρόνος"

Καταδυτικά ατυχήματα συμβαίνουν συνήθως στην ανάδυση καθώς μειώνεται σταδιακά η πίεση του περιβάλλοντος, δηλαδή στην φάση της αποσυμπίεσης (Decomprenssions-phase) και αποτελούν τα τυπικά ατυχήματα των αυτοδυτών ή „Decompression illness ( DCI)" όπως αλλιώς τα ξέρουμε και συμπεριλαμβάνονται όλα τα καταδυτικά ατυχήματα όπως η νόσος των δυτών („Decompression sickness DCS"), αλλά και τα επακόλουθα ενός καταδυτικού ατυχήματος όπως η "αρτηριακή εμβολή αέρος" μετά από ρήξη πνεύμονα.

Πολλές φορές η διάγνωση από έναν αυτοδύτη είναι δύσκολη, αλλά ευτυχώς οι πρώτες βοήθειες που μπορούμε να προσφέρουμε δεν διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.

Η ρήξη των πνευμόνων μπορεί να συμβεί ακόμα και σε μικρό βάθος αφού έχουμε αναπνεύσει αέριο υπό πίεση και δεν εκπνεύσουμε κατά την ανάδυση. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολλά και σύνθετα, π.χ. απώλεια συνείδησης, ισχυρός βήχας, αιμόπτυση, δύσπνοια, σοκ, καρδιακή ανεπάρκεια και εμφανίζονται λίγο μετά την άνοδο στην επιφάνεια του νερού.

Αντίθετα τα ατυχήματα της νόσου των δυτών („Decompression sickness DCS") προκαλούνται από την δημιουργία φυσαλίδων στους ιστούς λόγω μη τήρησης των στάσεων αποσυμπίεσης, της ταχύτητας ανόδου, ή και των δυο. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι σχεδόν ο ένας στους δυο αυτοδύτες που είχαν πρόβλημα με καταδυτικό ατύχημα ισχυρίζονται ότι κράτησαν όλους τους κανόνες ασφαλείας και στάσεις αποσυμπίεσης χωρίς λάθος. Εδώ πρέπει να προσθέσουμε και κάποιους άλλους προσωπικούς παράγοντες που διαφέρουν από δύτη σε δύτη, π.χ. ηλικία, φυσική κατάσταση, καρδιακή λειτουργία, ενυδάτωση, ποσοστό σωματικού λίπους, σωματική κόπωση στην διάρκεια της βουτιάς, χαμηλές θερμοκρασίες νερού, κ.λ.π, που έχουν μεγάλο βαθμό συμμετοχής στην εξέλιξη ενός καταδυτικού ατυχήματος. Τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν ακόμα και μετά από την πάροδο 24 ωρών με πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις, φαγούρα στο δέρμα (αλλαγή χρώματος), αίσθηση μεγάλης κούρασης συνοδευόμενη από υπνηλία, ζαλάδες, νευρολογικά συμπτώματα ακόμα και απώλεια συνείδησης.

Είναι πολύ σημαντικό μια λεπτομερή περιγραφή του συμβάντος από τον ατυχήσαντα αυτοδύτη ή από τους συμμετέχοντες στην βουτιά όπου συνέβη το περιστατικό, διότι αποτελεί την βάση για μια σειρά ενεργειών και την θεραπεία στην συνέχεια στον υπερβαρικό θάλαμο. Κατ' αρχήν πρέπει να παίρνουμε σοβαρά κάθε σύμπτωμα που πέφτει στην αντίληψη μας. Οι παρενέργειες μετά από ένα ατύχημα, μας δείχνουν ξεκάθαρα την σχέση "χαμένου χρόνου / θεραπείας", με άλλα λόγια όσο ποιο γρήγορα ξεκινήσει η θεραπεία τόσο ποιο καλό και ποιο γρήγορο θα είναι ένα θετικό αποτέλεσμα. Ποιο κατανοητό γίνεται με το φαινόμενο της δημιουργίας των φυσαλίδων όπου ξεκινάει στο αίμα μια σειρά αντιδράσεων, με αποτέλεσμα οι φυσαλίδες να περικλείονται από αιμοπετάλια καθώς και διάφορα άλλα στοιχεία αντιδράσεων όπου μεταβάλλονται σχεδόν σε στερεό σώμα, δυσκολεύοντας έτσι την άμεση / γρήγορη εξέλιξη της θεραπείας. Η θεραπεία στον θάλαμο επανασυμπίεσης είναι ακόμα εφικτή, αλλά όπως μπορείτε να δείτε και στα γραφήματα ποιο κάτω μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες γρήγορης αποκατάστασης των προβλημάτων.

  

Τα αποτελέσματα έρευνας καταδυτικών ατυχημάτων μας δείχνουν ότι μόνο το 2,9 % των ατυχημάτων ξεπερνιούνται χωρίς παροχή Ο2 ΝΒΟ (Normobare O2, παροχή 100% Ο2, ατμ. πίεση) και θεραπεία σε θάλ. επανασυμπίεσης χωρίς να έχουν μελλοντικά προβλήματα. Το ποσοστό ανεβαίνει στο 12,4 % μόνο και μόνο με την παροχή Ο2 (ΝΒΟ) αμέσως μετά το ατύχημα. Ακόμα και στην θεραπεία στον θαλ. επανασυμπίεσης η παροχή Ο2 αμέσως μετά το ατύχημα αυξάνει το ποσοστό επιτυχίας και γρήγορης αποκατάστασης από 52,4% σε 69,3%. Βλέπουμε ξεκάθαρα την σημασία που έχει η άμεση παροχή Ο2 (ΝΒΟ).

Χαμένος Χρόνος

Στην συνέχεια βλέπουμε την επιδείνωση των συμπτωμάτων να αυξάνουν δραματικά σε σχέση με τα αρχικά συμπτώματα και τον “χαμένο χρόνο”, έως 4h, 4-12h, και πάνω από 12h μέχρι την έναρξη της θεραπείας σε θαλ. επανασυμπίεσης.

Πρώτες βοήθειες

Αμέσως μετά την εμφάνιση ενός ατυχήματος αρχίζουμε χωρίς καθυστέρηση να προσφέρουμε πρώτες βοήθειες. Ο χειρότερος εχθρός είναι ο "χαμένος χρόνος". Για να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα το πρώτο μας μέλημα είναι να δημιουργήσουμε όσο γίνεται ποιο γρήγορα ευνοϊκές συνθήκες παροχής πρώτων βοηθειών σε σκληρό έδαφος και φροντίζουμε να υπάρχει πρόσβαση γύρω-γύρω από τον ατυχήσαντα δύτη.

Κάνουμε την πρώτη διάγνωση, διαπιστώνουμε αν υπάρχει αναπνοή και καρδιακή λειτουργία (σφυγμός). Αν διαπιστώσουμε την έλλειψη ενός εκ των δυο ή και των δυο ξεκινάμε αμέσως αντίστοιχα να επαναφέρουμε σε λειτουργία το αναπνευστικό και το κυκλοφοριακό σύστημα. Ελέγχουμε συνεχώς την κατάσταση του και συνεχίζουμε να παρέχουμε τις πρώτες βοήθειες μέχρι να έρθει ιατρική βοήθεια ή να είμαστε σίγουροι ότι επαναλειτουργούν ξανά χωρίς να χρειάζεται εξωτερική βοήθεια.

Προϋπόθεση είναι να γνωρίζουμε (να έχουμε εκπαιδευτεί) για την διαδικασία.

Συνοπτικά θυμόμαστε:

• Διάγνωση του ατυχήματος
• Διατήρηση αναπνοής 
• Διατήρηση του κυκλοφορικού συστήματος εφόσον είναι απαραίτητο.
• Παροχή υγρών (νερό 1 λιτρο την πρώτη ώρα μετά το ατύχημα)
• Παροχή Ο2 (ΝΒΟ) = (παροχή 100% Ο2, ατμ. πίεση) αν υπάρχει.
• Ενέργειες / διαδικασίες μεταφοράς στον πλησιέστερο θαλ. επανασυμπίεσης.

Στο σύνολο οι πρώτες βοήθειες θα έχουν καλό αποτέλεσμα, όσο ποιο καλά τηρούμε την κάθε μια από τις παραπάνω διαδικασίες.

Η χρήση παροχής 100% Ο2 ΝΒΟ = (παροχή 100% Ο2, ατμ. πίεση) με σύστημα παροχής π.χ.

WENOLL-System, DAN-Divers Alert Network ή άλλο αντίστοιχο σύστημα, έχει άμεσα αποτελέσματα καλυτέρευσης των συμπτωμάτων αλλά επιταχύνει και την συνολική θεραπεία στον θαλ. επανασυμπίεσης. Η παροχή Nitrox ΕΑΝ 32 ή ΕΑΝ 36 δεν βλάπτει, αλλά το αποτέλεσμα είναι σχεδόν μηδενικό. Παροχή υγρών τουλάχιστον 1 λίτρο την πρώτη ώρα μετά το ατύχημα, μόνο αν ο δύτης έχει πλήρως της αισθήσεις του, διαφορετικά πρέπει να γίνει ενδοφλέβια με ορό από νοσηλευτικό προσωπικό.

Για να είναι αποτελεσματική η παροχή πρώτων βοηθειών προϋποθέτει καλή εκπαίδευση, συνεχή εξάσκηση και γνώση των μεθόδων παροχής των πρώτων βοηθειών, που όπως ξέρουμε αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις επιστημονικές έρευνες σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Σε ένα καταδυτικό ατύχημα δεν κάνουμε ποτέ πλέον υγρή αποσυμπίεση αλλά ούτε και θεραπεία σε ατομικό θαλ. επανασυμπίεσης. Προσφέρουμε τις πρώτες βοήθειες και φροντίζουμε για την γρήγορη μεταφορά του στον πλησιέστερο θαλ. επανασυμπίεσης. Η παροχή Φαρμάκων αν χρειαστεί, πρέπει να γίνει μόνο από γιατρό.

Τέλος μόνο αν είμαστε καλά εκπαιδευμένοι και κάνουμε εξάσκηση σε τακτά διαστήματα, θα είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε αποτελεσματικά κάποιον συνδύτη μας.

Χρήστος Ευθυμίου

Πίνακας αποσυμπίεσης “DECO 2000” 0 – 700 m Dr. Max Hahn.

Σίγουρα θα τεθεί το ερώτημα σε τι χρειάζονται οι πίνακες αφού σχεδόν όλοι χρησιμοποιούμε DC.

Η απάντηση είναι:

• Διότι δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε απόλυτα τα DC και να έχουμε πάντα ένα σίγουρο Back-up. 
• Διότι χρησιμοποιούμε τους πίνακες εφεδρικά παράλληλα με τα DC.
• Διότι κατανοούμε καλύτερα την διαδικασίας της αποσυμπίεσης.
• Διότι βοηθάει να διευρύνουμε τις γνώσεις μας.
• Διότι έχουμε την δυνατότητα να προγραμματίζουμε στην στιγμή τις βουτιές μας με έναν ασφαλή τρόπο.
• Διότι μπορούμε να υπολογίσουμε και να προγραμματίσουμε διαδοχικές βουτιές.

Τέλος για την γνώση που δεν πρέπει να ξεχάσουμε λόγω χρήσης DC και να δοθεί κυρίως στους νέους αυτοδύτες να ασχοληθούν λίγο παραπάνω με το θέμα.

Γιατί επέλεξα τον πίνακα αποσυμπίεσης "DECO 2000"

• Διότι είναι ένας από τους ποιο ασφαλείς πίνακες. 
• Είναι πολύ εύχρηστος. 
• Ορθολογικά προσαρμοσμένος για βουτιές αναψυχής.
• Μας δίνει στην στιγμή όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε.

1. Τι μπορούμε να διαβάσουμε στον πίνακα και που μας είναι χρήσιμος?

Οι πίνακες μας δίνουν την δυνατότητα να διαβάζουμε τον χρόνο “0” αλλά και να βρίσκουμε τις στάσεις αποσυμπίεσης για καταδύσεις αναψυχής με χρήση αναπνευστικού αερίου τον αέρα ή με τους αντίστοιχους πίνακες Nitrox EAN 32, EAN 36 από 0-700m (32/1 - 32/2 - 36/1 - 36/2) και με την αντίστοιχη σειρά για υψόμετρο 701-1500m (701/1 - 701/2). Πρέπει όμως να ξέρουμε πως με τους πίνακες υπολογίζουμε ένα ορθογώνιο προφίλ βουτιάς. Η κατάδυση ξεκινάει με μια “κανονική” ταχύτητα και ο χρόνος που χρειάζεται να φτάσουμε στο μέγιστο βάθος της βουτιάς συμπεριλαμβάνεται στον συνολικό χρόνο κατάδυσης. Ο συνολικός χρόνος μετράει από την στιγμή που εγκαταλείπουμε την επιφάνεια του νερού και μέχρι την πρώτη στάση αποσυμπίεσης όπως αυτό προκύπτει από τον συνολικό χρόνο κατάδυσης και το μέγιστο βάθος της βουτιάς. Η ταχύτητα ανόδου στα τελευταία 10m να είναι αργή, λιγότερο από 10m/min.

Εννοείται πως με τους πίνακες δεν είναι δυνατόν να υπολογίσουμε πολυεπίπεδες βουτιές όπως τις υπολογίζει ένα DC. Μπορούμε όμως να τον χρησιμοποιήσουμε για τους υπολογισμούς μας με το μέγιστο βάθος και τον συνολικό χρόνο κατάδυσης από την στιγμή που εγκαταλείπουμε την επιφάνεια μέχρι και την πρώτη στάση αποσυμπίεσης. Χρησιμοποιώντας γενικά τους πίνακες προκύπτουν σημαντικά μεγαλύτεροι χρόνοι αποσυμπίεσης, αυξάνει όμως σημαντικά την ασφάλεια μας. Μπορούμε επίσης να διαβάσουμε τους χρόνους αποσυμπίεσης για επαναληπτική/ες βουτιά/ες μέσα στην ίδια ημέρα μετά από κάποιο χρόνο παραμονής στην επιφάνεια.

2. Οι ενδείξεις του πίνακα:

Στον πίνακα “DECO 2000” μπορούμε να διαβάσουμε:

• Το βάθος βουτιάς από 12m έως 63m με διαβάθμιση ανά 3m. 
• Τους χρόνους “0” στο εκάστοτε βάθος. 
• Τους χρόνους κατάδυσης που επιθυμούμε για μια συγκεκριμένη βουτιά.
• Τις στάσεις αποσυμπίεσης ανάλογα με το βάθος βουτιάς 3m, 6m, 9m, 12m, 15m με τους ανάλογους χρόνους για την κάθε στάση.
• Επαναληπτικό Group (repetitive group) B, C, D, E, F, G (είναι απαραίτητο για τον υπολογισμό επαναληπτικής βουτιάς / βουτιών). 
• Χρόνους παραμονής στην επιφάνεια ανάλογα με το Επαναληπτικό Group (repetitive group) σε h:min.
• Το βάθος της επαναληπτικής βουτιάς και τον αντίστοιχο υπόλοιπο χρόνο “0” από την βουτιά που προηγήθηκε).
• Χρόνος που δεν επιτρέπετε να πετάξουμε μετά από μια βουτιά (no fly time).

Στους πίνακες θα συναντήσετε μερικές άγνωστες λέξεις όπως:
Austauchtabelle                                     = Πίνακάς αποσυμπίεσης
Aufstieg mit 10 m/min                            = Ανάδυση (ταχύτητα ανόδου) 10 m/min
Tiefe (m)                                               = Βάθος (m)
Nullzeit min (')                                       = Χρόνος  "0" min (')
Erst planen - dann Tauchen           = Πρώτα προγραμματίζουμε - και μετά καταδυόμαστε
Grundzeit (min)                                      = Χρόνος βυθού (min)
Dekopause (min)                                   = Στάση αποσυμπίεσης (min)
Wiederholungsgruppe                            = Επαναληπτικό γκρουπ

Oberflächenpause (h : min)                     = Διάλειμμα επιφανείας (h : min)

Zeitzuschläge  (min)                                = Πρόσθετος χρόνος (min)

Tiefe der Wiederholungstauchgangs (m)  = Βάθος επαναληπτικής βουτιάς (m)

Zeitzuschlag zur Grundzeit (min)              = Πρόσθετος χρόνος βυθού                    

3. Πως χρησιμοποιούμε τους πίνακες σε βουτιές με   αποσυμπίεση.

Προγραμματισμένη κατάδυση στα 28m βάθος, συνολικός χρόνος 32min.

Στον προγραμματισμό μιας βουτιάς παίρνουμε πάντα το μέγιστο βάθος της βουτιάς της 1η στήλης που θέλουμε να καταδυθούμε. Σε περίπτωση που το προγραμματιζόμενο βάθος βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βάθη του πίνακα, παίρνουμε πάντα το αμέσως μεγαλύτερο βάθος, το οποίον μας προσφέρει και την μεγαλύτερη ασφάλεια.

Διαπιστώνουμε πως το προβλεπόμενο βάθος βουτιάς 28m δεν υπάρχει στον πίνακα, διαβάζουμε το αμέσως επόμενο βάθος δηλαδή 30m. Το ίδιο ακολουθούμε και στον προγραμματιζόμενο χρόνο, 32min δεν υπάρχει στον πίνακα παίρνουμε τον αμέσως μεγαλύτερο χρόνο δηλαδή 33min. Αφού διαπιστώσαμε το βάθος και τον συνολικό χρόνο της βουτιάς αμέσως στις επόμενες στήλες (δεξιά) προκύπτουν οι στάσεις αποσυμπίεσης. Στο παράδειγμα μας είναι στα 6m/5min και στα 3m/12min.

Για τον χρόνο κατάδυσης στην 2η στήλη ισχύει το εξής: Ο χρόνος που διαβάζουμε, είναι ο χρόνος από την στιγμή που εγκαταλείπουμε την επιφάνεια μέχρι να φτάσουμε στην πρώτη στάση αποσυμπίεσης.

Η ταχύτητα ανόδου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10m/min και η άνοδος πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ποιο ομαλή δηλαδή max. 10m/min. Σε περίπτωση που η ταχύτητα ανόδου είναι πολύ ποιο αργή από 10m/min. Τότε αυτός ο χρόνος ανόδου μετράει μαζί στο συνολικό χρόνο βουτιάς μέχρι να φτάσουμε στην πρώτη στάση αποσυμπίεσης.

Πρόσθετα μέτρα ασφαλείας:

Βουτιά σε παγωμένα νερά.

Όταν κάνουμε βουτιά σε παγωμένα νερά, τότε διαβάζουμε το αμέσως μεγαλύτερο βάθος στον πίνακα από την αρχική μας πρόθεση, π.χ. υπολογίζουμε την βουτιά στα 33m αντί 30m που βουτήξαμε τα οποία όμως κρατάμε σαν μέγιστο βάθος.

Υπερβολική κούραση

Σε περίπτωση στο διάστημα της βουτιάς νιώσουμε υπερβολική κούραση λόγω ρευμάτων ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία τότε πολλαπλασιάζουμε τον συνολικό χρόνο βουτιάς χ 1,5, δηλαδή αυξάνουμε θεωρητικά τον χρόνο της βουτιάς κατά 50% και υπολογίζουμε τις στάσεις αποσυμπίεσης ανάλογα.

Παράδειγμα:

Βουτιά 30min. Σε βάθος 24m, ταχύτητα ανόδου 10m/min. Στάση αποσυμπίεσης στα 3m/4min.

Συνολικός χρόνος κατάδυσης.

Ο συνολικός χρόνος κατάδυσης υπολογίζεται ως εξής:

• 3min από 0-24m διαφορά βάθους (ταχύτητα καθόδου περίπου 10m/min.)30min. στα 24m (και μέχρι την πρώτη στάση αποσυμπίεσης)
• 4min. στα 3m (στάση αποσυμπίεσης)

Συνολικός χρόνος κατάδυσης = 37min.

Ο συνολικός χρόνος κατάδυσης μας χρησιμεύει για να υπολογίσουμε την ποσότητα του αερίου που πρέπει να έχουμε διαθέσιμο.

4. Επαναληπτικές βουτιές.

Μεταξύ δυο καταδύσεων πρέπει να αφήνουμε να περάσει ένα χρονικό διάστημα όχι μικρότερο των 2 ωρών, ακόμα και αν κάποιοι πίνακες μας επιτρέπουν να ξεκινήσουμε την επαναληπτική βουτιά μετά από 15 λεπτά. Αυτό διότι είναι αποδεδειγμένο ότι 40 έως 120 λεπτά μετά την πρώτη βουτιά υπάρχει η μεγαλύτερη συσσώρευση μικροφυσαλίδων στο σώμα μας. Επομένως όσο ποιο μεγάλος είναι ο χρόνος ανάμεσα στις δυο βουτιές τόσο μεγαλύτερη είναι η ασφάλεια μας.

Στην επαναληπτική βουτιά προσθέτουμε επιπλέον χρόνο λόγω της επιβάρυνσης του οργανισμού μας με άζωτο από την 1η βουτιά (υπόλοιπο χρόνου “0”). Ο χρόνος αυτός εξαρτάται από την παραμονή μας στην επιφάνεια μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης βουτιάς και το επαναληπτικό Group (τελευταία στήλη του πίνακα). Όσο ποιο μεγάλος είναι ο χρόνος μεταξύ των βουτιών τόσο ποιο μικρός είναι ο πρόσθετος χρόνος (υπόλοιπο χρόνου “0” της 1ης βουτιάς) που προσθέτουμε στην διαδοχική βουτιά.

Εφόσον έχουμε τα δυο αυτά στοιχεία δηλαδή τον χρόνο παραμονής στην επιφάνεια και το επαναληπτικό Group (repetitive group) μπορούμε να υπολογίσουμε την δεύτερη βουτιά.

Προσοχή:

Στο προγραμματισμό μας αποφεύγουμε όσο μπορούμε αν αυτό είναι εφικτό το επαναληπτικό Group (repetitive group) G, διότι είμαστε ναι μεν ακόμα ασφαλείς, αλλά οριακά απέναντι σε πιθανή νόσο.

Παράδειγμα: 1η βουτιά, βάθος -27m / 30min.

Διαβάζουμε στον πίνακα: 

• Στάση αποσυμπίεσης -3m / 8min
• Επαναληπτικό Group F.

Η 2η βουτιά επιθυμούμε να γίνει στα -24m βάθος / 23min.

Χρόνος επιφανείας ανάμεσα στην 1η και την 2η βουτιά είναι 2h.

Πρόσθετος χρόνος (υπόλοιπο χρόνου “0” από την πρώτη βουτιά).

Τον πρόσθετο χρόνο τον βρίσκουμε ως εξής:

Διαπιστώσαμε ότι το επαναληπτικό Group είναι το F, το αναζητούμε αντίστοιχα στην δεύτερη σελίδα του πίνακα. Βρίσκουμε την κάθετη γραμμή (με το βελάκι) προς τα κάτω ανάμεσα στον χρόνο επιφανείας στην 1η και την 2η βουτιά και τον αμέσως μεγαλύτερο χρόνο, το ακολουθούμε μέχρι να έχουμε στην πρώτη στήλη αριστερά οριζόντια το βάθος** της δεύτερης βουτιάς 24m. Εκεί διαβάζουμε 22min. Ο χρόνος αυτός είναι ο πρόσθετος χρόνος που θα προσθέσουμε στον χρόνο της 2ης βουτιάς (23min + 22min = 45min) ο οποίος είναι θεωρητικά ο συνολικός χρόνος υπολογισμού της 2ης βουτιάς.

Με το νέο δεδομένο βρίσκουμε στην 1η σελίδα του πίνακα 24m/45min (24m/45min δεν υπάρχει, διαβάζουμε 24m/47min) από όπου προκύπτει αποσυμπίεση στα -6m/2min και στα –3m/14min.

Προσοχή:

Πραγματοποιούμε αυστηρά το προγραμματισμένο προφίλ της 2ης βουτιάς 24m / 23min και κάνουμε την αποσυμπίεση με τον νέο συνολικό χρόνο που προέκυψε από τον συνυπολογισμό του πρόσθετου χρόνου και δεν πρέπει να παρασυρθούμε ότι η βουτιά με βάσει τον πίνακα 24m/23min είναι στο χρόνο “0”.

Παρατήρηση:

** Σε περίπτωση που το βάθος που επιλέξαμε για την διαδοχική βουτιά βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βάθη του πίνακα επιλέγουμε (αντίθετα με όλες τις άλλες περιπτώσεις) το μικρότερο βάθος διότι αυτό μας παρέχει μεγαλύτερο πρόσθετο χρόνο και επομένως μεγαλύτερη ασφάλεια.

Χρήστος Ευθυμίου

Καταιγίδα και κατάδυση

Εξέλιξη μιας καταιγίδας.

Συνήθως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο εκδηλώνονται οι περισσότερες καταιγίδες. Οι Καταιγίδες δημιουργούνται από ζεστές και υγρές μάζες αέρος οι οποίες ανεβαίνοντας προς τα επάνω και συγκρούονται με κρύες μάζες αέρος. Υπάρχουν πολλές μορφές καταιγίδων αλλά θα περιοριστώ σε δυο τις οποίες συναντάμε το καλοκαίρι και το φθινόπωρο.

Τις καταιγίδες μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε από την μορφή που έχουν τα σύννεφα, έχουμε τις καλοκαιρινές καταιγίδες των οποίων τα σύννεφα μοιάζουν σαν μανιτάρια και φτάνουν μέχρι και 11km ύψος και την φθινοπωρινή καταιγίδα η οποία εξελίσσεται σχετικά σε χαμηλό ύψος.

  

Καλοκαιρινή κατεγίδα

 

 

  

Φθινοπωρινή καταιγίδα

 

Κεραυνοί.

Οι κεραυνοί δημιουργούνται με την άνοδο ζεστής μάζας αέρος η οποία συμπυκνώνεται με το ανακάτεμα κρύας μάζας αέρος δημιουργόντας σταγονίδια νερού τα οποία στη συνέχεια γίνονται παγοκρύσταλλοι. Στο ανερχόμενο ρεύμα αέρος συγκρούονται μεταξύ τους και ακολουθεί ηλεκτροστατικός διαχωρισμός της τάσης. Το λίγα cm κανάλι αστραπής που ακολουθεί μετά από την κύρια αστραπή ανοίγει πρόωρη εκκένωση τάσης. Η Συνολική τάση που φτάνει και μέχρι 500 εκατομμύρια Volt απελευθερώνεται μέσα 1/100 – 1/50 sec. Και ρέει ρεύμα της τάξεως 100.000 Α. η δε θερμοκρασία αγκίζει τους 30.000 ºC. Και για να το φανταστούμε καλύτερα, είναι ενέργεια 40 kwh ( ή περίπου 30 kg TNT ).

Κεραυνός στην ξηρά.

Οι κεραυνοί συνήθως πέφτουν στα ποιο ψιλά σημεία της περιοχής, δένδρα, κολόνες ρεύματος, ψιλά κτίρια κ.λ.π. Με την επαφή στο έδαφος η τάση μοιάζει σαν χωνί με διάμετρο από 20 – 100m. 

Σε περίπτωση βρεθούμε μέσα σε αυτό το σημείο δημιουργείται τάση μεταξύ των ποδιών μας, όσο ποιο κοντά βρισκόμαστε στο σημείο που έπεσε ο κεραυνός και όσο μεγαλύτερο είναι το βήμα που κάναμε τόσο ποιο μεγάλη είναι και η ποσότητα του ρεύματος που περνάει στο σώμα μας, κατά συνέπεια  αυξάνει και ο κίνδυνος. Η μοναδική προστασία είναι να αποφεύγουμε δένδρα, κολόνες ρεύματος ψιλά κτίρια ή το καλύτερο από όλα να μπούμε σε ένα αυτοκίνητο, να έχουμε κλειστά παράθυρα και να μην πιάνουμε μεταλλικά αντικείμενα απολαμβάνοντας με ασφάλεια τις αστραπές όσο κοντά και αν πέφτουν (Faraday’scher θάλαμος).

Κεραυνός στην θάλασσα. 

Εδώ ο κίνδυνος είναι διαφορετικός. Όταν ο κεραυνός πέσει στην επιφάνεια της θάλασσας, λόγω του ότι το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, η τάση διαχέεται επίπεδα δημιουργώντας μια σχετικά μικρή διαφορά τάσης αλλά το ρεύμα που περνάει από το σώμα του δύτη έχει σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα όπως στην ξηρά, σε ακτίνα μέχρι και 100m από το σημείο που έπεσε ο κεραυνός. Όμως με την επαφή του κεραυνού στην επιφάνεια της θάλασσας λόγω της τρομακτικά μεγάλης θερμοκρασίας (30.000 ºC) εξατμίζεται μεγάλη ποσότητα νερού δημιουργώντας "έκρηξη" η οποία μπορεί να συγκριθεί με δυναμίτη, το πιεστικό κύμα μεταφέρεται πολλά μέτρα μακριά και τα επακόλουθα είναι στην καλύτερη περίπτωση ρηξη τύμπανων και ακόμα χειρότερα αν βρεθούμε πολύ κοντά ρήξη πνευμόνων, εμβολή αέρος, απώλεια αισθήσεων.

Ποτέ βουτιά με καταιγίδα. Βουτιά όταν έχει καταιγίδα ΠΟΤΕ, ειδικά αν είμαστε σε ανοιχτή θάλασσα και δεν έχει υψώματα ή δένδρα εκεί τριγύρω. Αν για κάποιο λόγο βρεθούμε στο νερό και καταλάβουμε ότι πέφτουν κεραυνοί όσο είμαστε σε μεγάλο βάθος και ο (οι) κεραυνοί δεν πέσουν πολύ κοντά μας δεν παθαίνουμε τίποτε τον απορροφάει η μάζα του νερού. Όταν όμως βρεθούμε στην επιφάνεια τότε είναι πολύ επικίνδυνο τα μέταλλα που κουβαλάμε επάνω μας φιάλη κ.λ.π λειτουργούν σαν μαγνήτης.

Τι κάνουμε όμως αν βρεθούμε σε μια τέτοια κατάσταση;

1) Κατά αρχήν παραμένουμε σε μεγάλο βάθος +10m.

2) Επιστρέφουμε υποβρυχίως όσο ποιο κοντά γίνεται στο σημείο εξόδου.

3) Αποθέτουμε όλο τον μεταλλικό εξοπλισμό στον βυθό.

4) Αναδυόμαστε στην επιφάνεια και κολυμπάμε χωρίς να σηκώνουμε τα χέρια μας ψηλά διότι λειτουργούν σαν κεραίες.

5) Αναζητούμε ασφαλές μέρος μέχρι να περάσει η μπόρα. Μέσα σε αυτοκίνητο είναι το ποιο ασφαλές μέρος.

6) Αφού περάσει η μπόρα και είμαστε “εκπαιδευμένοι”, βγάζουμε τον εξοπλισμό μας στην στεριά.

Ιστιοπλοϊκά σκάφη:

Το αλουμινένιο κατάρτι ενός ιστιοφόρου είναι ο πιο κατάλληλος αγωγός μιας ηλεκτρικής εκκένωσης, ιδίως αν αυτό περιλαμβάνει και ένα αλεξικέραυνο στην κορυφή του, του οποίου η ακίδα είναι τοποθετημένη ποιο ψηλά από το πιο ψηλό σημείο του σκάφους (καταρτιού),

Ένα καλά γειωμένο αλεξικέραυνο μπορεί να θεωρηθεί ότι προσφέρει μια “ζώνη ασφαλείας” γύρω από το σκάφος, δηλαδή μια περιφέρεια με ακτίνα ίση με το ύψος του αλεξικέραυνου.

Αυτό σημαίνει ότι προσφέρει ασφάλεια για τους επιβαίνοντες από τους κεραυνούς, αλλά δεν σημαίνει αυτόματα και ασφάλεια για το σκάφος που μπορεί να υποστεί διαφορες ζημιές. Η καρίνα του ιστιοπλοϊκού σκάφους αποτελεί γείωση, αν έχει γειωθεί με το αλεξικέραυνο μέσω των τζαβετών με πλέγμα χαλκού η αντίστοιχα με καλώδιο χαλκού. Τζαβέτες ονομάζονται οι βίδες που συνδέουν την καρίνα με το ιστιοφόρο σκάφος. Η βασική φιλοσοφία της αντικεραυνικής προστασίας είναι όσο γίνεται πιο άμεση και ευθεία προώθηση της ηλεκτρικής εκκένωσης από την ακίδα του αλεξικέραυνου προς την γείωση.

Επειδή η ηλεκτρική εκκένωση ακολουθεί τον ποιο σύντομο “δρόμο” εκκένωσης, πολλές φορές “πηδάει” από τον αγωγό σε άλλα μεταλλικά αντικείμενα που βρίσκονται στο δρόμο της, δημιουργώντας σπινθηρισμούς με πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς.

Τα ξύλινα ή πλαστικά σκάφη θα πρέπει να έχουν πλάκα γείωσης τουλάχιστον 1m² ανάλογα με το μέγεθος του σκάφους.

Μεταλλικά σκάφη:

Μεταλλικά αντικείμενα πάνω και μέσα στο σκάφος πρέπει να είναι όλα γεφυρωμένα με τη γείωση. Τα μεταλλικά σκάφη αποτελούν από μόνα τους γείωση, μια μεταλλική κεραία VHF μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αλεξικέραυνο, εφόσον βρίσκεται τοποθετημένη αρκετά ψηλά για να προσφέρει ικανοποιητική ζώνη προστασίας αφού είναι εφοδιασμένη με συλλέκτη ηλεκτρικής εκκένωσης.

Για να είμαστε ποιο σίγουροι αν πέσουμε σε καταιγίδα με κεραυνούς, το καλύτερο θα είναι να αποσυνδέσουμε την παροχή ρεύματος σε όλα τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά όργανα. Δεν αρκεί να κατεβάσουμε το διακόπτη ή να βγάλουμε την ασφάλεια από τον ηλεκτρικό πίνακα, πρέπει να αποσυνδέσουμε την παροχή ρεύματος, διότι η εκκένωση μπορεί να γεφυρώσει τους δύο ακροδέκτες, "πηδώντας" από τον έναν στον άλλο, με αποτέλεσμα να καταστραφούν τα όργανα και να προκληθεί πυρκαγιά.

Μερικές οδηγίες ακόμα για πεζούς.

Μια καταιγίδα βρίσκεται σε επικίνδυνη απόσταση όταν ο χρόνος μεταξύ αστραπής και βροντής είναι μικρότερος από 10 δευτερόλεπτα. Η καταιγίδα τότε βρίσκεται σε απόσταση το πολύ 3 χιλιόμετρα.

Κατά τη διάρκεια της καταιγίδας πρέπει να αποφεύγουμε:

• Οποιαδήποτε επαφή με φυσική η τεχνητή έξαρση του εδάφους.
• Κορυφές βουνών ή λόφων.
• Παραμονή κάτω από δέντρα, εκκλησίες, πυλώνες, ποταμούς, λίμνες ή θάλασσα.
• Την επαφή με μεταλλικά αντικείμενα, όπως συρματόσχοινα, περιφράξεις κ.λ.π.
• Η μικρότερη απόσταση ασφαλείας από τα παραπάνω πρέπει να είναι τουλάχιστον 1m.

Ασφαλείς είμαστε όταν βρισκόμαστε: 

• Σε κτίρια με αντικεραυνική προστασία.
• Μέσα σε αυτοκίνητο (εννοείτε σταματημένο και κλειστό).
• Μέσα σε σπήλαια, χαράδρες, στην βάση βράχων. 

Όταν δεν είναι δυνατό να βρεθεί αρκετά ικανοποιητική προστασία και βρισκόμαστε σε ανοικτό επίπεδο έδαφος και πέφτουν κεραυνοί κοντά μας, πρέπει να γονατίσουμε με κλειστά (ενωμένα) τα ποδιά μας έχοντας τα χέρια πάνω στα γόνατα (σαν μια μπάλα).

Σε καμία περίπτωση δεν ξαπλώνουμε στο έδαφος, δεν κατασκηνώνουμε κάτω από μοναχικά δένδρα η πάνω σε υψώματα.

Τα άτομα μιας ομάδας πρέπει να χρησιμοποιήσουν το καθένα ξεχωριστό καταφύγιο προστασίας.

Χρήστος Ευθυμίου